مناره ها بعداً و احتمالاً در اواخر عصر صفویه به ایوان مزبور  اضافه شده است و با حرکت دادن یکی از آنها دیگری نیز حرکت میکند.نکته جالب در این بنا قدیمی آن است که هتل پارتیکان اصفهان وقتی یکی از مناره هابه حرکت در آید نه تنها مناره دیگر به حرکت در می آید بلکه تمامی این ساختمان مرتعش می شود. در حال حاضر از این اثر تاریخی بشدت مراقبت می شود.منارہ دارالضیاء دو مناره معروف به مناره های " دارالضیافه " که " دارالضیاء " نیز گفته شده است، در محله " جوباره " اصفهان واقع شده اند و از بناهای قرن هشتم هجری اند. کتیبه مناره ها فرو ریخته است و نمی توان سال قطعی ساختمان آن ها را دریافت. این دو مناره هتل پارت اصفهان تزئینات کاشی کاری نیز دارند و چنان که از نام آن ها پیداست. سردر مهمان سرای مشهوری بوده اند که به امیر یا حکمران یا پادشاهی در قرن هشتم تعلق داشته است .

مناره باغ قوشخانه این مناره را (طوقجی) و به واسطه مجاورت آن با " آرامگاه علی بن سهل " مناره علی بن سهل نیز گویند. این مناره در منتهی الیه شمالی محله جوبار واقع شده واز بناهای قرن هشتم هجری است. این مناره دارای تزئینات کاشی کاری است و قسمتی از تارک مناره هتل طلوع خورشید اصفهان و تزئینات کاشی کاری آن فروریخته است. وجه تسمیه آن به قوشخانه و به مناسبت مجاورت آن با یکی از باغ های سلطنتی دوره شاه عباس اول صفوی است که گویا بازهای شکاری پادشاهان صفوی در این باغ نگهداری می شده اند. مناره چهل دختر یکی از آثار جالب دوره سلجوقی در اصفهان مناره چهل دختر است که با تزئینات آجری و کتیبه های کوفی آراسته شده است، این مناره را " ابوالفتح نهو جی " در سال ۵۰۱ هجری بنا کرده است. نهوج از توابع اردستان و سال ۵۰۱ مقارن با سومین هتل ملک اصفهان سال پادشاهی سلطان محمد بن ملکشاه سلجوقی است که در آن زمان اصفهان پایتخت سلسله سلجوقی بوده است. مناره ساربان این مناره در شمال محله ( جوباره ) و در قسمت یهودی نشین اصفهان واقع شده است.

مناره زیار این مناره در دهکده (زیار) در ۳۰ کیلومتری شرق اصفهان و در ساحل جنوبی زاینده رود واقع شده و تزئینات آجری زیبایی دارد. زمان ساخت آن را هتل ملک اصفهان قرن ششم هجری می دانند. نام زیار که به محل استقرار این مناره اطلاق می شود. به احتمال قوی و با دوره حکمرانی مرداویج زیاری ارتباط دارد که در آغاز قرن چهارم و شهر اصفهان پایتخت وی بوده است و در ساحل زاینده رود قصرهایی برای سکونت و مراکز اداری حکومت وی بنا شده بود. مناره راهروان این مناره که در خارج از شهر اصفهان قرار دارد. یکی هتل صفوی اصفهان از آثار قرن ششم هجری است که تاریخ بنای آن را بعد از مناره های "مسجد علی" و "ساربان " حدس زده اند. این مناره از مناره های زیبای عهد سلاجقه است.

قلعه فارفا آن این قلعه در قریه "فارفا آن " رویدشت اصفهان واقع شده است و دژی است که در عهد ساسانیان بنا گردیده است. " فارفا آن " در قدیم یکی هتل اصفهان اصفهان از شهرهای حاکم نشین اصفهان به شمار می آمد.

کاروان سرای مهیار این کاروان سرا که در ۵۲ کیلومتری جنوب اصفهان و در دهکده ای به همین نام قرار گرفته است و به صورت چهار ایوانی و به شکل مستطیل بنا شده است. این کاروانسرا به احتمال زیاد. در زمان شاه اسماعیل بنا گردیده است. اهمیت هتل شیخ بهایی اصفهان دیگر آن در بناهای متعدد آن مانند آسیاب « نانوایی و قهوه خانه وبازار است که در مجموع یک شهرک کوچک رادر این جاده تشکیل می داده است.

آرامگاه همای شیرازی از شاعران و نویسندگان و عارفان ایرانی در قرن ۱۳ هجری در پایین یکی از جرزهای شرقی ایوان شمالی بقعه امام زاده احمد قرار دارد. آرامگاه مجلسی این آرامگاه و در گوشه شمال غربی مسجد جامع اصفهان واقع شده و مدفن چند تن از علمای بزرگ شیعه از جمله آخوند ملا محمدتقی مجلسی و فرزندش آخوند ملا باقر مجلسی - صاحب بحارالانوار - است. هتل کوثر اصفهانآرامگاه میرعماد این آرامگاه در مسجد مقصودبیک اصفهان واقع شده است. میر محمد بن حسین حسنی سیفی قزوینی و ملقب به عمادالملک و مشهور به میر و خطاط معروف ایرانی (۹۶۱-۱۰۲۴ هـ.ق ) و یکی از بزرگترین نویسندگان خط نستعلیق زمان خود بوده است گردشگاه و باغ های تاریخی چهارباغ اصفهان در سال ۱۰۰۶ هجری رسماً به پایتختی شاه عباس اول انتخاب شد و بنا به دستور شاه عباس از محل دروازه دولت تا دامنه کوه صفه و خیابان طویل و عریض مشجری تحت عنوان چهارباغ احداث شد تا به عنوان گردشگاه خانواده سلطنتی هتل سفیر اصفهان ودر باریان استفاده شود. باغ های مشهور چهارباغ عبارت بودند از : باغ تخت و باغ طاووس خانه و باغ کاج و باغ پهلوان و باغ بابا امیر و باغ توپخانه و باغ نسترن و باغ چهل ستون و باغ بلبل یا بهشت کاخ چهل ستون باغ چهل ستون که بالغ بر ۶۷۰۰۰ متر مربع مساحت دارد و در دوره شاه عباس اول احداث شده است و در وسط این باغ و عمارت چهل ستون قرار دارد. در زمان شاه عباس دوم در این بنا تغرات کلی پدید آمد و تالار آینه و تالار هجده ستون و دو اتاق شمالی و جنوبی تالار آینه و ایوان های طرفین سرسرای پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با کلیه تزئینات نقاشی و آینه کاری و کاشی کاری دیوارها و سقف ها به آن افزوده شده است.

شاه عباس اول با تاج مخصوص و مینیاتورهای دیگری در اتاق گنجینه که در مرمت سال های ۱۳۳۴ و ۱۳۳۵ خورشیدی از زیر گچ خارج شده است. - آثار پراکنده ای از دوران صفویه مانند سردر" مسجد قطبیه "و سردرهای " زاویه در کوشک " و آثاری از "مسجد درب هتل سنتی اصفهان جوباره " یا " پیر پینه دوز" و "مسجد آقاسی " که بر دیوارهای ضلع غربی و جنوب غربی باغ نصب شده است. کاخ چهل ستون به موجب اشعاری که در جبهه تالار از زیر گچ خارج شده به " مبارک ترین پتجمین سال سلطنت شاه عباس دوم بنا شده است. شیر ها و مجسمه های سنگی اطراف حوض و داخل باغچه ها تنها آثاری است که از دو قصر با شکوه دیگر دوره صفوی یعنی آینه خانه و عمارت سرپوشیده باقی مانده هتل پیروزی اصفهان و بعد ها به این محل آورده شده است. اگرچه انعکاسی ستون های بیست گانه تالارهای چهل ستون در حوض مقابل عمارت مفهوم چهل ستون را القا میکند ولی در حقیقت واژه چهل در نام این عمارت نشانه کثرت است و وجه تسمیه عمارت مزبور به علت تعدد ستون های آن است.

کاخ هشت بهشت عمارت تاریخی هشت بهشت نمونه ای از کاخ های محل سکونت آخرین سلاطین دوره صفوی است که در دوره " شاه سلیمان " ( ۱۰۸۰ هـ. ق) بنا شده است. از باغ وسیع ( هشت بهشت ) وسعت زیادی باقی نمانده. ولی قصر تاریخی آن هنوز اثری ارزنده هتل آوین اصفهان و جالب توجه است . از آثار قابل توجه این قصر که نماهای خارجی را تزیین کرده است کاشی کاری هایی است که انواع حیوانات و پرنده و درنده و خزنده را نشان میدهد. در دهه اخیر پارک مجلل و زیبایی به همت شهرداری اصفهان در اطراف این کاخ تاریخی طراحی و ساخته شده است که در حال حاضر از گردشگاههای مشهور شهر اصفهان است.

عمارت عالی قاپو این قصر که در عهد صفویه (قصر دولتخانه یا دولتخانه مبارک نقش جهان ) نام هتل سپاهان اصفهان داشت نمونه منحصر به فردی از معماری کاخ های عهد صفوی است که در اوایل قرن یازدهم هجری به امر شاه عباس اول ساخته شده است. شاه صفوی. سفیران و شخصیتهای عالیقدر را در این کاخ به حضور می پذیرفت .

عالی قاپو دارای پنج طبقه ساختمان است و هر طبقه تزئینات ویژه ای دارد. با آنکه بعد از دوره صفویه به تزئینات بناها خرابی ها و لطمات جبران ناپذیری وارد آمده است ولی هنوز شاهکارهایی از گچبریها و نقاشیهای عهد صفویه را در بر دارد و تماشاکنندگان را به تحسین وا میدارد. مینیاتورهای هنرمندانه رضا عباسی، نقاشی معروف عهد شاه عباسی ( که آسیب فراوان دیده اند) نقاشی های گل و بوته و شاخ و برگ و اشکال و حوش و طیور و گچ بری های زیبای آن به شکل انواع جام و صراحی در تاق ها و دیوارها تعبیه

شده است و شاه صفوی و مهمانان او از تالار همین عمارت مناظر بازی چوگان و چراغانی و آتش بازی ها و نمایش های میدانی را تماشا می کردند.تالار اشرف ساخت و احداث این عمارت که در اندرون  هتل سوئیت اصفهان کاخ سلطنتی صفوی جای داشت به شاه عباس دوم نسبت داده می شود و انتساب آن به اشرف هیچ ارتباطی با اشرف افغان ندارد. این بنا تقریباً با چوب بست ساخته شده است بام آن مسطح و برپایه های بلند ضخیم پوشیده از طلا نهاده شده است، سقف آن با قطعات چوب متصل به هم تزئین شده و در بخش های مختلف آن نظیر بقیه قسمتها و برق طلا می درخشد. گفته می شود و تالار اشرف در اواخر سلطنت شاه سلیمان و یا در عهد سلطنت شاه سلطان حسین ساخته شده است.مدرسه شمس آباد این مدرسه از مدارس طلبه نشین دوره " شاه سلطان حسین " صفوی است که در محله " شمس آباد " اصفهان واقع شده است و به وسیله یکی از هتل ستاره اصفهان رجال آن دوره به نام " آقا میر محمدمهدی " تاجر عباس آبادی و درسال ۱۱۲۵ هجری قمری بنا شده است. مدرسه کاسه گران این مدرسه طلبه نشین نیز از بناهای دوره شاه سلیمان صفوی است که در بازار " ریسمان " اصفهان واقع شده است. این مدرسه تزئینات گچ بری و کاشی کاری های زیبایی دارد و به وسیله یکی از رجال آن دوره به نام " آقا میر محمد مهدی " ملقب به "حکیم الملک " در سال ۱۱۰۵ هجری قمری بنا شده است. کتیبه های داخلی مدرسه سال ۱۰۱۳ هجری قمری را نشان می دهد.

جغرافیای تاریخی استان در ادوار پیش و اصفهان نقش پلی را داشت که قسمتهای کم ارتفاع شرق فلات ایران را با سرزمین های کوهستانی غرب مرتبط می ساخت و برای اطراق سرمازدگان کوهستان غرب و گرمازدگان و خستگان هوای خشک شرق و محل مناسب و مطلوبی بود. از اصفهان قبل از اسلام، یعنی دوره حکومت مادها و دوره شاهنشاهی هخامنشیان ، اشکانیان و ساسانیان اطلاعات زیادی در دست نیست و از آن دوره ها و آثار قابل توجهی بر جای نمانده است. هتل های اصفهان آنچه مسلم است و استقرار جلگه اصفهان درمیان بیابان ها و کوه های خشک مرکزی ایران از یک طرف و اهمیت و موقعیت ارتباطی خاص آن در مرکز فلات پهناور ایران از طرف دیگر . تاریخ و سابقه آن را به سابقه و قدمت کشور ایران مرتبط کرده است. پیش از برپایی پادشاهی مادها و اصفهان حد شرقی ممالکی بوده است که بابلی ها از آن اطلاع داشته اند و به احتمال قوی جزو ناحیه (انزان) یا (انشان) بوده است. استان هتل اصفهان یکی از بزرگترین مراکز تولید انواع مختلف صنایع دستی ایران محسوب می شود. این استان از قدیم الایام مهد هنرهای زیبا و صنایع ظریفه بوده است. تزئینات آجری، کاشی کاری، گچ بری و انواع خط در آثار تاریخی اصفهان، از حدود قرنها پیش تا دوره معاصر، بر اطراف و جوانب مناره ها و داخل و خارج مساجد، قصرها و هنرهای زری دوزی و قلم کاری، ترمه و نقره کاری و تذهیب و تحریر انواع کتاب، قرآن و قطعات نگارگری و نقاشی جملگی به مرکزیت هنری اصفهان گواهی می دهند. سیم کشی، زرکشی، زربافی و گلابتون دوزی، پولک دوزی، زنجیره بافی، قالی بافی و نساجی از صنایع دستی رایج اصفهان است.

اصفهان یکی از مراکز عمده تهیه قالیچه بود و پس از ان نیز بحرانهای زیاد اقتصادی تاثیر در کار قالی بافی نگذاشت چون قالیچه های آن بسیار ارزان تهیه می شد. تعداد رنگهای انتخاب شده در قالیهای اصفهان بسیار محدود است. گره قالیهای اصفهان فارسی بوده و جفتی آن نیز کم نیست. رنگهای طبیعی بسیار کم مصرف می شود و بیشتر در قالیهای خوب از رنگهای شیمیایی دندانه ای استفاده می شود. رزرو هتل اصفهان در روستاهای اطراف اصفهان نیز کم و بیش دارهای قالی وجود دارد. روی این دارها قالی و قالیچه ها طرح شاه عباسی و سایر طرحهای اصفهان بافته می شود. رنگهای بکاررفته در آنها عموماً نباتی بوده و بیشتر از روناس، قارا، اسپرک، گنده یا گندل، پوست گردو، پوست انار و چند گیاه دیگر استفاده به عمل می آید. از توابع اصفهان که در هنر قالی بافی مشهور هستند از قالیچه های بختیاری و قالی های جوشقان بایستی نام برد. قالیچه های بختیاری را البته بیشتر هتل عباسی اصفهان در روستاهای شهرکرد و چهار محال می بافند. قالی و قالیچه های جوشقان از زمان صفویه مشهور عالم بوده است و سابقه قالی بافی جوشقان به پیش از زمان صفویان می رسد. ولی در روزگار شاه عباس این صنعت در آنجا توسعه بسیار یافت. در آن زمان کارگاههای متعدد شاهی در آنجا مشغول کار بوده اند. جوشقان در آن زمان از توابع کاشان بوده است.